Rezene Çayı Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir?

Anason aromasına sahip olan rezene, aromatik bir bitkidir. Bu bitkiden elde edilen çayın yapımı kolay, içimi lezzetli, etkisi inanılmazdır!

Yemeklerden sonra sindirim sorunlarının ortaya çıkardığı rahatsız edici durumları herkes yaşamıştır. Bir an önce şişkinlik, gaz veya geğirme gibi problemlerden kurtulmak istenir. Sağlıklı ve pratik bir çözüm; rezene çayı…

Her an karşılaşabileceğiniz sindirim sorunları için mutfak dolabınızdaki bir kavanozda mutlaka rezene tohumu bulunsun. Aynı zamanda nefes kokunuzdan rahatsız oluyorsanız ve bebeğinizin ağlama nöbetleri varsa rezene çayı deneyin. Tabi diğer birçok faydasını da göz ardı edemeyiz.

Makalemizde, rezene çayı hakkında merak edilen her bilgiyi derledik!

Rezene Çayı Nasıl Yapılır?

Rezene çayının yapımı için çeşitli yöntemler kullanılabilir. Farklı bitkilerle veya bitkisel çaylarla da kombine edilebilen rezene çayının lezzeti, kullanılan hazırlama yöntemleri ile bağlantıdır. Çayın hazırlanması, diğer bitki çaylarını hazırlama yöntemlerinden farklı değildir. Ancak, uzmanların tavsiye ettiği farklı demleme teknikleri bulunmaktadır.

Rezene çayı için tohumlar, ana malzemedir; ancak yaprakları ve kökleri de kullanılabilmektedir. Tüm rezene formlarına daha güçlü bir lezzet katmak için farklı bitkiler eklenebilir.

Rezene çayını hazırlama süresi yaklaşık 5 dakika; pişirme süresi 10 dakikadır.

Çay için malzemeler;

• 2 çay kaşığı rezene tohumu, kökleri veya yaprakları
  
• 2 su bardağı su
  
• Bal veya şeker
  

Rezene çayı yapmak için şu adımları izleyebilirsiniz;

• Rezene tohumlarından veya kökünden 1 ila 2 çay kaşığı ölçün.
  
• Tohumları ezin veya hafif öğütün.
  
• Ocakta orta derecede ateş sağlayın.
  
• Çaydanlığa seçtiğiniz her rezene formu için 2 bardak su ekleyin.
  
• Suyu, buharı çıkıncaya kadar kaynatın.
  
• Suya ezilmiş rezeme tohumlarını ekleyin.
  
• 10 dakika boyunca pişirin.
  
• Bu aşamada ısıyı yüksek dereceye getirmeyin.
  
• Piştikten sonra tohumlar süzülmelidir.
  
• Çayı bir bardağa süzün.
  
• Tatlandırma için bal, şeker, yapay tatlandırıcı veya portakal suyu kullanılabilir.
  
• Çayı içmeden önce birkaç dakika soğumaya bırakın.
  
• Besleyici maddelerin havaya karışmaması için mümkün olan en kısa sürede tüketin.
  

Yukarıda saydığımız prosedür çerçevesinde hazırlanan rezene tohumu çayı, doğru bir konsantre olarak kabul edilir. Bu nedenle, özel bazı durumlar haricinde tüketicilerde komplikasyona veya yan etkiye yol açmayacaktır!

Afiyet olsun!

Rezene Çayı Hazırlama Hakkında İpuçları

Rezene çayını hazırlamak kolay olsa da bitkinin özellikleri bağlamında dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var.

• Rezene tohumlarında çay hazırlamadan önce bir kaşıkla veya bir bıçağın düz kenarı ile hafifçe kırılırsa veya ezilirse, içeriğindeki uçucu yağlar daha fazla ortaya çıkacaktır.
  
• Ezilmiş tohumlar veya tercihe göre eklenecek diğer bitkisel formlar süzülmelidir.
  
• Rezene çayı için 2 çay kaşığı tohum yeterli olacaktır. Bu tohumlar, çok sağlıklı ve besleyici uçucu yağlara sahiptir. İki kaşık tohum, iyi oranda uçucu yağ üretir.
  
• Rezene yaprağı kullanmak için yağların serbest kalmasını sağlamak amacıyla büyük parçalarla doğranabilir.
  
• Rezene tohumları dışında rezene kökleri de kullanılabilir. Miktarı yine iki çay kaşığı yeterlidir.
  
• Kıyılmış rezene kökleri ile hazırlanacak çayın demlenmesi, kökün sert dokusuna bağlı olarak diğer rezene formları ve ek katkı maddelerinden biraz daha uzun sürebilir.
  
• Rezene tohumu ile yapılan çayın lezzetini artırmak için bir miktar rezene kökü veya yaprakları da eklenebilir. Ancak kök veya yapraklar eklendiğinde pişirme süresi 15 ila 20 dakikaya çıkarılmalıdır.
  
• Yüksek sıcaklıklarda kaynatılmış su, rezenenin uçucu bileşenlerini tahrip edebilir.
  
• Çay iki veya üç dakikadan daha uzun süre bekletilmeden içilmelidir. Uzun süre beklenirse uçucu bileşikler havaya salınır.
  
• Rezene çayı, anason ve meyan çayları ile birlikte kombine edildiğinde etkili bir sindirim destekçisidir.
  
• Daha kısa sürede rezene çayı elde etmek için hazır poşet rezene çayları tercih edilebilir.
  

Rezene Çayının Faydaları Nelerdir?

Bitkilere kokularını veren kimyasalların sağlık için önemli faydaları vardır. Rezene, keskin bir anason kokusuna sahiptir. Tohumları, yaprakları ve kökleri yaygın olarak kullanılır.

Rezene ile elde edilen bitkisel çay, sindirimi artırarak, vücuttan fazla suyun atılması, bazı atıkların giderilmesi gibi diüretik işlevler görür. İçeriğindeki uçucu yağlar, gastrointestinal enfeksiyonların tedavisi için antiseptik özelliklere sahiptir. Çayın kokusu bile bazı insanlarda sakinleştirici etki bırakır.

Sindirim sistemi sorunları veya irritabl bağırsak sendromu olanlara ağır bir yemek sonrası bir fincan rezene çayı tavsiye edilir. Göz ardı edilemeyecek kadar çok yararı rapor edilmiştir.

Beslenme ve sağlık uzmanlarının tavsiye ettiği rezene çayının en önemli faydalarına göz atalım;

• Yemeklerden sonra şişkinlik, mide ekşimesi, mide krampları ve ishal gibi sindirim sorunlarına karşı etkilidir.
  
• Rezene çayı, doğal bir “antispazmodik” olarak kabul edilir. Bu nedenle sindirim sistemini rahatlatır, gazı giderir, irritabl bağırsak sendromunu tedavi edebilir.
  
• Aromatik ve gaz söktürücü (karminatif) özellikleri, irritabl bağırsak sendromu semptomları olan şişkinlik, ishal ve mide krampları için mükemmel bir çözümdür.
  
• Rezene çayı, bitkisel bir antiasit ve proton pompası inhibitörü gibi davranır. Yaygın olarak mide ekşimesine karşı kullanılır. Hazımsızlık belirtileriyle birlikte tek bir bardak rezene çayı içmek mide yanmasını giderir.
  
• Midede asit seviyelerini azaltır, bağırsaklardaki parazitleri, solucanları ve bakterileri yok eder.
  
• Rezene, östrojen gibi bazı kimyasallara sahiptir. En büyük faydalarından biri; östrojen üretimini, dolayısıyla ağrılı adet (PMS), menstrüel (adet) kramplar ve menopoz semptomlarını azaltma özelliğidir.
  
• Rezenedeki uçucu yağlarda bulunan östrojen kas spazmlarını önler, sindirimi kolaylaştırır; hatta hıçkırıkları da giderebilmektedir.
  
• İçeriğindeki uçucu yağlar, hafif estrojen benzeri özelliklere sahiptir. Bu yüzden hormonal problemleri tedavi etmek için ideal bir bitkisel çözümdür. Ayrıca libidoyu destekler, adet kesilmesine (amenore) karşı tavsiye edilir.
  
• Rezene yağının ana bileşeni olan “anethole”, dişi üreme sistemini korumak amacıyla tonik olarak kullanılmaktadır.
  
• Kalbi koruyan vitamin ve antioksidan kaynağıdır. Antioksidanlar ve vitaminler ve vücuttaki bazı temizleyici etkileri kombine olarak kötü kolesterol seviyesini düşürerek, hipertansiyonu düşürür.
  
• Kanı temizleyerek, kalbe ve böbreklere yardımcı olur; hormonları dengeler.
  
• İdrar akışını artırır, karaciğeri alkol hasarından korur ve sarılık gibi hastalıklara iyi gelir.
  
• Kan temizleyici özelliği, böbrek fonksiyonunu destekler ve böbrek taşlarını önleyebilir.
  
• Vücudun su tutmasını önler; böylece kilo verdiren çaylardan biridir. Metabolizmayı hızlandırarak, daha hızlı yağ yakılmasını sağlar, selüliti azaltır ve iştahı düzenler.
  
• Romatizmal ağrılar ve gut hastalığına karşı rahatlatıcı etkisi vardır. Ayrıca, doku ve eklemlerin sağlığı iyileştirir.
  
• Soğuk algınlığı, boğaz ağrıları, üst solunum yolu hastalıkları, astım ve bronşit gibi sorunlarda destekleyici etkisi vardır. Ayrıca, balgam söktürücü ve temizleyici özelliktedir.
  

Diğer faydalarını da şöyle sıralayabiliriz;

• Kronik öksürük, kusma ve sperm defeksiyonuna karşı geleneksel bir ev ilacıdır.
  
• Bakteriyel ve fungal enfeksiyonların kontrolüne yardımcı olur.
  
• Rezene çayı şiş ve ağrılı gözlere haricen uygulandığında, ferahlatıcı etki bırakır.
  
• Göz şişliğini azaltarak, “konjunktivit” gibi göz enfeksiyonlarını tedavi eder.
  
• Gözlerde glokom tedavisi için tavsiye edilmektedir.
  
• Rezene kökü yemek, kolon kanserini önlemeye yardımcı olabilir.
  
• Annelerin sabah hastalığı ve meme uçları ağrılarına çözüm olabilmektedir.
  
• Gargara olarak kullanılabilir. Diş etlerini rahatlatır ve antibakteriyel özelliği sayesinde nefes kokusunu önler.
  

Rezene Çayının Yan Etkileri Nelerdir?

Rezene çayının yukarıda sayılan faydaları, herkes için geçerli olmayabilir. Çünkü bazı durumlarda yan etkileri görülebilmektedir. 

İşte en önemli yan etkileri;

• Rezene, havuç ve kereviz ailesinin bir üyesidir. Bu sebzelere alerjiniz varsa, rezene çayı alerjik reaksiyona neden olabilir.
  
• Cildin kaşınması, kuruması veya şişmesi gibi belirtiler, rezene çayının alerjik etkileridir.
  
• Herhangi bir ilaç kullanıyorsanız, rezene çayı almadan önce doktora danışmalısınız.
  
• Kan pıhtılarına eğilimliyseniz, bu çayı fazla tüketmeyin.
  
• Kanser hastaları için tavsiye edilmemektedir. Östrojene bağımlı kanser tipi olan kişiler tüketmemelidir.
  
• Bununla birlikte, kemoterapi veya kanser için radyasyon tedavisi sonrası mide krampları ve kusmayı yatıştırabilmektedir.
  
• Özellikle hamile kadınların çok fazla rezene çayı tüketmemesi gerekiyor. Rezenedeki bileşikler, potansiyel bir uterus uyarıcısıdır; bu durum gebeliğin komplikasyon riskini artırabilir. Çünkü çay toksin haline gelebilir ve plasenta boyunca ilerleyerek, bebeğin endokrin sistemi gelişimine zarar verebilir.
  
• Rezene çayı, sağlık uzmanlarının tavsiyesi olmadan tıbbi tedavilerde tamamlayıcı olarak kullanılmamalıdır.
  

Rezene Çayı Bebeklerde Kullanılabilir mi?

Rezene çayı, bebeklerde ağlama nöbetleri (kolik) problemine karşı özellikle tavsiye edilmektedir. Bebekler için yaygın olarak tercih edilen bir kolik ilacıdır. Anne sütü yanında bebeklere rezene çayı verilmesi tavsiye edilir. Bebeklerde şişkinlik olasılığını azaltan uçucu gazlara sahiptir. Şişkinlik, bebekleri rahatsız eder ve bu sebeple çoğu bebek kontrolsüz şekilde ağlar.

Ticari kolik ilaçları, aynı zamanda rezene yağı içerir. Saf rezene çayı, emziren anneler için de iyidir; süt miktarını ve akışını artırıcı etkisi vardır. Kolik vakalarını iyileşmesinin dışında rezene çayı, bebeğin bağışıklığını güçlendirir. Ayrıca, C ve E vitaminleri bakımından zengin olması da bebekler için avantajdır.

Rezene çayı, anemi ile mücadele kabiliyetine sahiptir. Bu da bebeklere ek faydalar sağlar. İçeriğinde bulunan histaminler, kırmızı kan hücrelerinde hemoglobin üretimi artırır; bu sebeple bebekler için çok faydalıdır.

Bebekler, yabancı ve kirli nesneleri yutmaya eğilimlidir; bu durum sindirim sağlığını olumsuz etkiler. Rezene çayı, sindirim sistemini temizleyerek, iç parazitleri ve bakterileri öldürmek için etkili bir seçenektir.

Peki, rezene çayının bebeklere veya çocuklara zararı var mı?

• Bebeklerde kolik için rezene çayı önerilmesine rağmen kullanımı ile ilgili bazı endişeler dile getirilmiştir. Araştırmaya göre, rezene çayının gastrointestinal sistemi rahatlatarak, gaz giderici etkisi vardır; ayrıca kolik belirtilerini azaltır.
  
• Bununla birlikte, nörolojik komplikasyon geliştirebileceği tespit edilmiştir.
  
• Bu yüzden bebeklere veya çocuklara bitkisel rezene takviyesinden ziyade saf rezene çayı verilmesi önerilir.
  
• Rezene çayının diğer bileşenlerle etkileşime girerek bazı durumlarda bebeklerde beyin hasarına yol açabileceği de vurgulanmaktadır.
  
• Ayrıca bebeklerde alerjik reaksiyonlara neden olabilmektedir.
  

Önemli uyarı: Ebeveynler, bebeklerine aşırı dozda rezene çayı vermemelidir. Özellikle saf rezene çayı tercih edilmelidir. Rezene tohumu ile yapılan çaylar, bebekler için daha güvenlidir. Her şeye rağmen bebeklere rezene çayı vermeden önce çocuk pediatristine danışılmalıdır!

Rezene Nedir?

Rezene, “foeniculum vulgare” (anethum foeniculum) cinsi bir Akdeniz bitkisidir. Maydanozgiller (Apiaceae) familyasının bir üyesidir.

Anavatanı Akdeniz ve Yakın Doğu olsa da, dünyanın her bölgesinde yetişebilmektedir. Dayanıklı ve uzun ömürlü bir bitkidir. Küçük sarı çiçekleri ile gevrek bir yapısı vardır. Çiçekleri uzun saplı ve şemsiye şeklindedir. Kökleri, yukarı doğru sapları olan beyaz veya açık yeşildir. Yaprakları, saplı ve tüysüzdür. Tüysüz, dik ve içleri boş silindir şeklinde gövdesi vardır.

Rezene bitkisi; güneşli, sıcak ve kumlu bölgelerde kendi başına yetişebilir. Yüksekliği 2 metreye ulaşabilir. Meyveleri, 4 ila 10 mm uzunluğa ulaşabilen, kurumuş tohumlarıdır.

Kök, yaprak, çiçek ve tohumları yemeklerde kullanılabilir; ancak yaygın olarak bitkisel ilaçlarda tohumlarından faydalanılır. Görünüm ve tat olarak anason ile benzerdir; hatta faydaları bile hemen hemen aynıdır. Bu yüzden rezene tohumları bazen anason ile karıştırılır.

A, B-kompleksi, C ve D vitaminleri bakımından zengin olan rezene; antioksidanlar ve aminoasitler, yağ asitleri, kalsiyum, demir, potasyum, fosfor, magnezyum, manganez, molibden, potasyum, sodyum, kükürt ve çinko içerir.

Rezene Hakkında Bunları Duydunuz mu?

• “Rezene”nin İngilizcedeki karşılığı “fennel” şeklindedir. Bu kelimenin kökeni, aynı zamanda bitkinin bilimsel adı olan Romalıların verdiği “foeniculum” kelimesinden gelmektedir. Eski Yunan’da “maraton” adı verilmiştir.
  
• Rezene, Eski Yunanlılar zamanından bu yana alternatif tıp ve beslenme otu olarak kullanılmaktadır.
  
• Yunan mitolojisindeki Prometheus, ateş yakmak için rezene sapı kullanmış.
  
• Antik Yunan'da olimpik sporcular dayanıklılığı artırmak ve uzun ömürlü olmak için rezene tohumları tüketmiştir.
  
• Rezene çayı, Eski Mısır, Hindistan ve Çin'de yılan ve böcek ısırıklarını tedavi etmek için kullanılmıştır.
  
• Tarihsel olarak rezenenin kullanımı, geleneksel ritüellerde ve kutlamalarda doğanın sembolü olarak kabul edilmiştir. Bu gelenek, Eski Yunan ve Roma'ya dayanır.
  
• Tarihte kıtlık dönemlerinde açlığı yatıştırmak için rezene tohumları yenirmiş.
  
• 14. yüzyıl İngiliz şairi Chaucer, rezeneyi, Anglo-Saksonların 9 kutsal otlarından biri olarak kabul etmiştir.
  
• Orta Çağ'da, Midsummer'ın (Yaz Ortası Festivali) gecesinde ev halkını kötü ruhlardan korumak için kapılara rezene asılırmış.
  
• Romalı hekim Büyük Pilnius, çok sayıda ilaçta rezene kullanmıştır.
  
• Yunan doktorlar, anne sütünü artırmak için halen rezene çayı reçete etmektedir.