Makaleler

Damiana Çayı Nedir, Faydaları Nelerdir, Nasıl Hazırlanır?

Yazar: Uğur Eskier

Mayalardan günümüze kadar geleneksel tıpta kullanılan damiana bitkisinden elde edilen çay, afrodizyak etkisi sebebiyle son yıllarda popüler hale geldi.

Damiana Çayı Nedir, Faydaları Nelerdir, Nasıl Hazırlanır?

Meksika ve Orta Amerika kültürlerine özgü bir bitki olan damiana, uzun bir geçmişe sahip. Son yıllarda giderek popülerlik kazanıyor. Genellikle çay formunda tüketiliyor! Anti-anksiyete ve afrodizyak etkileri ile meşhur olan damiana çayı; cinsel sağlık üzerindeki faydaları sebebiyle özellikle tercih ediliyor. Ancak bu çayın sunabileceği daha çok şey var!

Damiana Nedir?

Damiananın bilimsel adı “Turnera diffusa” şeklindedir. “Turneraceae” ailesine ait bir bitkidir. Aromatik ve çiçekli bitki türü olan damiana, bazı kültürlerde “yaşlı kadın süpürgesi” adıyla da bilinir.

Yaprak döken bir çalı olan damiana, yaklaşık 3 metre boyunda ve 2 metre genişliğinde yetişir. İyi drenajlı topraklara ve bol güneşe ihtiyaç duyar. Genellikle kuru ortamlarda daha iyi yetişir. Hem kayalık hem de kumlu bölgelerde yetişebilmektedir. Yaz ortasına kadar sarı çiçekler açar.

Damiana; Güney Teksas, Meksika ve Karayipler'in subtropik iklimlerine özgüdür. Afrika'nın bazı bölgelerinde de yetişir. Damiananın yaprakları terapötik (tedavi edici) amaçlarla kullanılmaktadır. Yapraklarından kapsüller, sıvı özü ve bitkisel çaylar elde edilir.

Damiana Çayının Faydaları Nelerdir?

Damiana çayı, düzenli olarak tüketildiğinde insan sağlığı için birçok faydalar sağlar. Tek başına veya diğer bazı bitkilerle ortaya çıkan biyokimyasal profilinin tıbbi özellikleri vardır. Geleneksel olarak mesane ve idrar sorunlarının tedavisinde kullanılmıştır.

Damiana bitkisinin yapraklarındaki kafein, flavonoid ve arbutin içeriği afrodizyak ve uyarıcı özelliklere sahiptir. Bünyesindeki; uçucu yağlar, tanen ve reçineler içeren aromalı bir madde, kadın vücudunda progesteron reseptörleri ile etkileşime girebilir. Bu maddenin kadın hastalıklarına karşı faydalı olabileceğini gösteren bazı araştırmalar vardır.

Damiana çayı genel olarak;

  • Enerjiyi artırmak,
  • Kan dolaşımını iyileştirmek,
  • Cinsel uyarıyı geliştirmek,
  • Sinir sistemini sakinleştirmek,
  • Sindirim sistemini düzenlemek için ideal bir bitkisel içecektir.

Ayrıca;

  • Antioksidan: Diğer pek çok bitki gibi damianada da birçok farklı antioksidan bileşen bulunur.
  • Afrodizyak: Cinsel aksiyonu nasıl artırdığı tam olarak bilinmese de bitkinin yapraklarda bulunan flavonoidlerin afrodizyak etkiler gösterdiğine dair bazı kanıtlar vardır.
  • Diüretik: İdrar ve sindirim sistemleri üzerinde düzenleyici bir etkiye sahiptir. Vücuttaki toksinlerin işlenmesine yardımcı olur ve temizler.
  • Tonik: Meksika kültüründe, sağlığı iyileştirmek için çok önemli bir madde olduğuna inanılır. Ağrılı adetlerden iştahsızlığa kadar her türlü sağlık sorununda tedavi amacıyla kullanılmaktadır.

Damiananın geleneksel tıpta uzun bir geçmişi var. Anksiyete belirtilerini azaltarak, enerji desteği sunar; laksatif etkisi sindirim sistemi üzerinde faydalar sağlar.

Bununla birlikte;

  • Hem erkeklerde hem de kadınlarda stres, anksiyete ve hafif depresyonun hafifletilmesine yardımcı olur; duygudurum düzenleyicisi olarak işlev görür.
  • Ruhsal durumu destekleyen etkileri, özellikle cinsel bir sorunla bağlantılı ruhsal sorunlarda faydalıdır.
  • Peptik ülser dahil olmak üzere bir dizi mide şikayetini tedavi etmek için kullanılmıştır.
  • Bazı bitkilerle kombinasyonu termojenik etki oluşturarak, iştahı bastırabilmektedir.
  • Üriner problemleri ve mesane enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılmıştır.
  • Sindirim sistemindeki yağların ve şekerlerin parçalanmasını kolaylaştırırken, besin maddelerinin emilimini iyileştirir.
  • Laksatif özellikleri hazımsızlık ve kabızlık tedavisinde yardımcı olabilmektedir.
  • Böbrek mitokondrilerine yararlı önemli antioksidan etkiler göstermektedir.
  • Antioksidan potansiyeli; kalp hastalığı, kanser ve Alzheimer gibi sorunlar da dahil olmak üzere oksidatif hasarın neden olduğu bir dizi hastalığa karşı koruma sağlamaktadır.
  • Baş ağrısı, vajinal kuruluk, menopozu geciktirme ve astım için bitkisel bir yöntem olarak kullanılmıştır.

Önemli not: Damiana; hem sakinleştirici hem de enerji verici özellikleri sebebiyle tonik olarak uygundur. Sabah, öğleden sonra ve yatmadan önce bir fincan tüketilmesi, faydaları için yeterli olacaktır. Ancak, vücudun bu çayın özelliklerine nasıl tepki verdiğini görmek için ilk günlerde günde 1 kupa tüketilmesi tavsiye edilir.

Damiana Çayının Cinsel Sağlık Üzerindeki Etkileri

Bazı bilimsel araştırmalar, damiana bitkisi ve dolaylı olarak damiana çayının afrodizyak etkisi üzerinde yoğunlaşmıştır. Afrodizyak özelliğinden dolayı Latince isimlerinden biri “Turnera aphrodisiaca” şeklindedir. Bu bitki, cinsel sağlık için önemli özellikler içerir. Dünyada da bu özelliği ile popülerdir. Cinsel işlev bozuklukları için alternatif tedavi sunabilmektedir.

Cinsel sağlık için önemli etkilerini şöyle sıralayabiliriz;

  • Cinsel işlev bozukluğunun tedavisinde bitkinin terapötik özellikleri etkili olabilmektedir.
  • Libidoyu güçlendirerek, hazzı artıran cinsel bir uyarıcı olarak işlev görür.
  • Özellikle erkeklerde iktidarsızlık için bitkisel bir çözüm olarak reçete edilir.
  • “Erektil disfonksiyon” olarak da adlandırılan erkek iktidarsızlığına karşı etkilidir.
  • Cinsel uyarım sırasında genital bölgeye kan akışını artırarak ereksiyonu kolaylaştırır.
  • Kadınlar üzerinde de benzer bir etkiye sahiptir ve genital bölgede kan dolaşımını ve klitoris duyarlılığını artırır. Ayrıca cinsel hazzı yoğunlaştırma etkisine sahiptir.
  • Kadınlarda testosteronu yenileyerek perimenopozal ve menopoz dönemlerinde cinsel etkinliğe yardımcı olur.
  • Hem erkekler hem de kadınlarda cinsel işlevden sorumlu testosteron hormonunu uyararak, cinsel istek ve performansın yeniden kazanılmasına destek sağlar.
  • Dişi üreme sistemi üzerinde etkilidir. Üreme organları için sinir uyarıcısı olarak işlev görür. Bu özelliği hormonları dengelemeye; erkeklerde ve kadınlarda doğurganlığı artırmaya yardımcı olur.
  • Kadınlarda yumurtalıkların güçlendirilmesine yardımcı olur ve sağlıklı yumurtalar gelişmesini destekler.

Not: Damiana çayının cinsel işlev üzerindeki etkilerinden faydalanmak için cinsel aktiviteden en az 30 dakika önce tüketilmesi tavsiye edilmektedir.

Damiana Çayının Yan Etkileri Nelerdir?

Damiana çayı, normal düzeylerde tüketildiğinde genellikle güvenli bir çay olarak kabul edilir. Aşırı tüketimi ile bağlantılı olarak kan şekeri düzeylerini azaltabilmektedir. Bu yan etkisi, en önemli komplikasyonu olarak görülür. Bu özelliği sebebiyle bazı diyabet ve kan şekeri kontrol ilaçları ile etkileşime girebilmektedir. Bu sebeple hipoglisemi veya diyabetliler için tehlikeli olabilir. Bu sorunları bulunan kişilerin damiana çayı tüketmeden önce doktora başvurması önerilir.

Bunun dışında şu yan etkilere de sebep olabilmektedir;

  • Yüksek dozlarda tüketilmesi mide bulantısı, kusma, kulaklarda çınlama ve nöbetlere yol açabilmektedir.
  • Damiana çayının kan şekeri üzerindeki etkisi ameliyat olacak kişilerde sorunlara yol açabilmektedir. Bu sebeple ameliyatlardan en az iki hafta önce damiana çayı almayı kesmek önerilir.
  • Hamile kadınlarda herhangi bir komplikasyona neden olduğu bilinmemekle birlikte yüksek dozlarda siyanür toksisitesi ile ilgili bazı sorunlar belgelenmiştir.
  • Damiana yaprağında bulunan bileşenlerden “siyanojenik glikozitler”, hamile kadınlar için tehlikeli olabilmektedir.
  • Hamile veya emziren kadınların doktor kontrolünde tüketmesi tavsiye edilir.

Not: Günlük tüketilmesi gereken damiana miktarı bireyin yaşına, kilosuna, fiziksel durumuna ve genel sağlığına bağlı olarak değişebilir. Günlük önerilen normal dozaj, 2 ila 4 gram kuru damiana yaprağıdır! Beklenmedik yan etkilerinden veya reaksiyonlarından korunmak için tüketilen ilk günlerde düşük bir dozajla başlanması tavsiye edilir.

Damiana Çayı Nasıl Hazırlanır?

Damiana çayı hazırlamak nispeten kolaydır; ancak biraz zaman alabilir.

Damiana çayı için şu yöntem idealdir;

  • Kuru damiana yaprakların 1 ila 2 çay kaşığı ölçün.
  • Bir çaydanlık veya kahve kupasına koyun.
  • Yaprakların üzerine kaynamış su dökün.
  • En az 15 dakika demlenmesini bekleyin.
  • Çayı bir bardağa süzerek, yaprakları atın.
  • Lezzet katmak için taze bir limon ekleyebilirsiniz.
  • Tercihe göre bal veya tatlandırıcı da eklenebilir.

Damiana çayı için şu bilgiler de işinize yarayabilir;

  • Damiananın çay formu, daha hafiftir ve günlük tüketim için uygundur.
  • Damiana, oldukça aromatik bir bitkidir. Çiçekli tadı çayda bariz olarak hissedilir.
  • Ağızda acı bir tat bırakır. Esrara benzer bir koku ve tada sahip olduğu belirtilir.
  • Damiana çayının lezzet profili, diğer bitkilerle ve tatlandırıcılarla karıştırılarak çeşitlendirilebilir.
  • Damiana çayı genellikle sığırkuyruğu veya tutku çiçeği ile karıştırılabilir. Bu bitkiler, doğal olarak tatlıdır ve çayın acılığını önler.
  • Tarçın, zencefil ve portakal gibi baharatlı veya narenciye çeşitleri ile de karıştırılabilir.
  • Çayın içine biraz bal ve süt karıştırarak tadını güzelleştirebilirsiniz.

Damiana Hakkında Faydalı Bilgiler

Damiananın kimyasal yapısı tam olarak henüz keşfedilmemiştir; ancak flavonoidler, kafein, arbutin, tanenler, uçucu yağlar, fosfor ve timol gibi içerikler ve bileşikler tanımlanmıştır.

Damiana bitkisi, Meksika Maya Hintlileri tarafından yüz yıllar boyu afrodizyak olarak kullanılmıştır. Hem erkek hem de kadınlar için doğal bir afrodizyak olarak reçete edilmiştir.

  • Meksika'da bitkisel çayları ve likörleri tatlandırmak için yaygın olarak damiana kullanılır.
  • Meksika kültüründe önemli bir yeri olan damiananın bir dönem ihracatı yasaklanmıştır.
  • Damiana bitkisi, esrarın etkilerini taklit eden bileşenlerle uyuşturucu özellikler kazanabilir.
  • “Ev yapımı bonzai” olarak bilinen ve ölümcül etkisi olan kimyasal madde, damiana yaprağı da içermektedir.
  • Esrarın etkilerini gösteren özellikleri sebebiyle bazı devletlerde bu tür karışımlar yasaklanmıştır. Amerika’nın Louisiana eyaletinde yasayla “yasaklı bitki” olarak nitelenmiştir.
  • Damiana çayının tadına alışmak zaman alabilir; ancak diğer bazı bitkilerle uyum içinde tüketilebilir.
  • Damiananın bitkisel bir ilaç olarak kullanımı, yazılı tarih öncesine dayanır. İspanyolların Atlantik Okyanusu’nu geçtiği dönemde yerli kültürlerin bu bitkiyi yüzyıllardır afrodizyak ve mesane toniği olarak kullanıldığına dair bazı belgeler mevcuttur.
  • Damiana, gıda ve bitkisel ürün mağazalarında toz veya poşet formlarında bulunabilir.

Son bir not: Damiana bitkisi ve çayı, bitkisel mağazalarda özellikle cinsel sağlığa etkilerinden diyabeti tedavi etmesine kadar birçok faydası göz önüne alınarak satılmaktadır. Bununla birlikte, faydalarını destekleyen bilgiler anekdot niteliğindeki kanıtlardan ibarettir. Bu iddiaları destekleyen ciddi bir bilimsel çalışma bulunmamasına rağmen yıllar boyu olduğu gibi günümüzde de pek çok kişi tarafından kullanılmaya devam edilmektedir ve devam edecektir!

Kaynaklar

https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-703/damiana
http://www.drinkherbaltea.com/damiana-tea-benefits/
https://www.healthline.com/health/damiana-ancient-aphrodisiac#uses
https://healthyfocus.org/the-top-5-benefits-of-damiana/

Yorumunuzu Paylaşın