Hoverboard Nedir, Özellikleri Nelerdir?

Elektrik kaykaylar, popülaritesini girerek artıran ve kendi kendini dengeleme özelliği bulunan bir araç. Bazı ülkelerde yasaklansa da trendi önlenemiyor.

Hoverboard, diğer adıyla elektrikli kaykay, şehir içinde kullanılabilecek çok pratik bir araç. “Hoverboard scooter” ve “kendi dengesini sağlayan scooter” olarak da biliniyor. Spor ve eğlence için farklı bir alternatif. Bozuk yollarda veya kaldırımlarda kullanımı zor olsa da engebeli yerlerde de kullanılabiliyor. Ancak en ideal kullanım alanı bisiklet yolları. İşe gitmek için kullanmak birçok insan için lüks olabilir. Ancak trafik keşmekeşinden kurtulmak için alternatif bir ulaşım aracı olma kapasitesi var. Onlarca marka ve modelde üretilen pratik bir araç. Kendi kendine dengeleme özelliği sayesinde kullanıcının sadece yönlendirmesi yeterli oluyor. Yürümek istemeyenler veya trafik karmaşasına çözüm için üretilmiş olabilir. Her iki amaç için de ideal bir araç. Sağlık ve spor uzmanları bu konuda ne düşünüyor bilinmez; ancak üzerinde durmak için enerji harcamanız gerekse de ayaklarınızla yürümek kadar sağlıklı olmayabilir!

Tarihi ve Tanımı 

Elektrikli kaykayın ilk örneği, 2014 yılında Çin merkezli “Chic Intelligent Technologies” firması tarafından tasarlandı. 2015 yılında Amerika’da popüler oldu. Amerika‘da “IOHAWK” markası adı altında satılan “Smart C1” modeli Türkiye’de satışa sunuldu. “Kendini dengeleyen kişisel araç” olarak tanımlanıyor. Şarj edilebilir pille çalışıyor. Sürücünün üzerinde durduğu platform ve bir iç dengeleme mekanizması ile birleştirilmiş bir sistemle çalışıyor. Tekerlekleri ve sensörleri de entegreli olarak hareket ediyor. Gençler arasında popülaritesi giderek artan bu araçta düşme tehlikesi çok az!

Özellikleri

Hoverboardın enerjisi, üzerindeki bir batarya veya güçlü bir elektrik motoru ile sağlanıyor. Bataryası normal bir ev elektrik şebekesi ile şarj edilebiliyor. Dinamik denge prensibi ile çalışıyor. Hoverboardlar, jiroskoplar yardımı ile denge sağlıyor. “Düzdöner” olarak da bilinen jiroskoplar, dönüş ekseninin kendi kendine herhangi bir yönü kabul etmekte özgür olduğu dönen bir çark veya disktir. Açısal hızın korumasına göre dönerken bu eksenin yönü devrilmeden veya dayanağın yönünden etkilenmez. Aracı hızlı kullanırken öne doğru hafif eğim yapılması merkezkaç kuvvetini dengelemeyi sağlar ve daha verimli çalışır. Jiroskop sayesinde kendini dengeleyebilen hoverboard, saatte 20 ila 40 kilometre hız yapabiliyor. 10 ila 30 kilometre menzili bulunan hovarboardların bazı modelleri 20 derecelik yokuşu çıkabiliyor. 1, 2 veya 4 tekerlekli olabiliyor. Ağırlıkları 10 ila 15 kilogram arasında değişiyor. Eldeki bir kumanda ile kontrol edilebiliyor. Gitmek istenen yöne doğru eğilmek veya dönmek yeterli oluyor.

Hoverboardların üzerinde bazı sensörler de bulunuyor. Akıllı sensörler sayesinde engebeli yüzeylerde sürücüden bağımsız olarak hızını ayarlayabiliyor. Bu şekilde çukurlarda veya bozuk yollarda dengeli bir sürüş imkânı sunuyor. Sensörleri, saniyede 200’ün üzerinde tarama yapabilme özelliğine sahip. Ayrıca denge noktasını hesaplayabilen hız sensörleri de bulunuyor. Bünyesindeki işlemci, kullanıcının hareketlerini motor sistemine aktarabiliyor. Bu sayede “öngörülü” sürüş imkânı veriyor diyebiliriz. Bataryası birkaç saat içinde şarj edilebiliyor. 100-140 kilo arasında yük taşıyabiliyor. Yağmurlu havalarda da kullanılabiliyor. Su birikintilerinden etkilenmiyor. Hoverboardı kullanmak da oldukça kolay. Dakikalar için üzerinde durulabilmeyi öğrenmek mümkün. Yüksek hız yapmadığı için çocuklar da kullanabiliyor. Ancak çocuklar başta olmak üzere her kullanıcının kask, kol ve diz koruyucular takması gerekiyor.

Hoverboard mı, Uçan Kaykay mı?

Aslında hoverboardın Türkçe anlamı “uçan kaykay”; yani tekerleksiz, 2-3 santimetre havada kalabilen ve hareket eden bir kaykay çeşidi. Makalemizde değindiğimiz kaykay çeşidi ise, elektrikli kaykay. Bu kaykaylar da zamanla “hoverboard” adıyla anılmaya başladı. Görünüş olarak benzerlikleri olsa da, çalışma prensipleri tamamen farklı.

Uçan kaykaylardan ilk olarak İngiliz yazar Michael Kennedy Joseph tarafından 1967 yılında bir kitapta bahsedildi. 1985 yılında vizyona giren ‘Back to the Future 2’ filmiyle gündeme geldi. Başrolünü Michael J. Fox’un oynadığı filmde görünen kaykay henüz icat edilemedi; ancak hayal edildi. Bilim kurgu filmlerinde rastladığımız uçan kaykaylar, aslında bir prototip (ilk örnek) olarak “hoverboard” adıyla ünlendi.

Tam olarak uçmasa da, en azından havada kalabiliyor. Günümüzde ise artık seri üretimle meraklısına sunuluyor. Yerden 2-3 santimetre havada durabilme özelliği var. Modeline göre farklı tür ve sayıda motorları bulunabiliyor. Bazı modelleri de süper iletkenler sayesinde havada kalabiliyor. Bunun için bir mıknatısın -200 derece gibi aşırı soğutulması gerekiyor. Soğutma işlemi için sıvılaştırılmış hidrojen kullanılıyor.

Normal bir kaykayı kullanabilme yeteneği olan herkes kullanabilir. Dengede durmayı bilmek yeterli. Tabi birkaç özel tekniği var. Kullanma yönergelerine göre kolaylıkla uçan kaykayla eğlenebilirsiniz. Uçan kaykayların önemli bir dezavantajı, her alanda kullanamamaktır. Narin ve hassas bir araç olduğu için özel bir pistte kullanılabiliyor. Yani bilim kurgu filmlerindeki gibi uçmayı veya işe uçan kaykayla gitmeyi planlıyorsanız bu araç size göre değil. En azından şimdilik; çünkü uçan kaykayların gelecek vaat eden önemli bir taşıma aracı olabilecek potansiyeli var. Aynı zamanda sürekli geliştirilen ve yeni modelleri denenen bir araç. Şimdilik özel pistlerde eğlence aracı olarak kullanılıyor. Güvenlik gerekçesi ile birçok ülkede cadde ve sokaklarda veya havaalanlarında kullanımı yasak. Uçan kaykayların günlük hayatta kullanmak için henüz ideal olmadığını da belirtelim!

Elektrikli Kaykayla İlgili Kısa Bilgiler

• Hoverboradların bazı modellerinde kullanılan kalitesiz veya standartların altındaki bataryalar şarj edilirken patlama riski taşıyor. Ayrıca, elektrik ve elektronik aksamının aşırı ısınması sonucu alev alabiliyor.
  
• 2015 yılında İngiltere’de, elektrik aksamı ve bataryalarındaki sorunlar sebebiyle 17 bin hoverboarda el konuldu.
  
• İngiltere’de hoverboard kullanımı, özel mülkiyetlerle sınırlandı. Cadde ve kaldırımlarda hoverboard kullanımı yasaklandı.
  
• Almanya, İsviçre, Kanada ve Amerika gibi ülkeler de hoverboard kullanımına bazı sınırlamalar veya yasaklar getirdi.
  
• Geçtiğimiz yıllarda global perakende satış sitesi Amazon, hoverboard satan müşterilerine, ellerindeki araçları geri dönüşüm merkezlerine gönderme tavsiyesinde bulunarak, “atın gitsin” şeklinde bir duyuru yaptı.
  
• Elektrikli kaykayla yapılan ilk ölümlü kaza, Ekim 2015 tarihinde Birleşik Arap Emirlikleri’nde yaşandı. Başkent Abudabi’de hoverboardla caddeye çıkan 6 yaşındaki bir çocuk, bir otomobilin çarpması sonucu hayatını kaybetti.
  
• Elektrikli kaykayların Türkiye’deki ilk patlama olayı, Aralık 2015 tarihinde Ankara Oran’da yaşandı. Bir babanın oğluna doğum günü hediyesi olarak aldığı hoverboard, sabaha karşı şarjdayken patlayarak yangına yol açtı. Ev sahibi baba yangında bacağından yaralandı.
  
• Japon otomotiv ve teknoloji şirketi Honda, robot teknolojiyle hareket eden, 6 kilogramlık, saatte 6 kilometre hız yapabilen bir hoverboard geliştirdi.
  
• Hoverboard trendine kapılan isimler arasında ünlüler de var. Justin Bieber, Jamie Foxx, Kendall Jenner, Chris Brown, Soulja Boy ve Wiz Khalifa bu isimlerden bazıları…
  
• İlk kez kullanırken denge sağlamak ve düşmemek için sizi tutacak bir yardımcıya ihtiyacınız olabilir.
  
• Hoverboard, denge noktasını hesaplama özelliği sayesinde hızlı bir şekilde üzerine binilerek hareket ettirilebilir.
  
• Kol veya eğilme hareketleri ile denge sağlamaya ihtiyaç duymaz.
  
• Hoverboarda geriye doğru eğim verildiğinde geri manevra yapabilir.
  
• Hoverboard için uygun bir zemin gerekiyor. Bozuk yollarda veya kaldırımlarda kullanımı zor veya imkânsız.
  
• Hoverboard fiyatları, modeli ve kalitesine göre 700 lira ile 3 bin lira arasında değişiyor.