Makaleler

Acai Berry Çayı Nedir, Faydaları Nelerdir?

Yazar: Hakan Kutluay

Amazonların yağmur ormanlarının tropik üzümü acai berry, Türkiye’de de giderek popülerleşiyor. Peki, neden bu kadar ilgi görüyor?

Acai Berry Çayı Nedir, Faydaları Nelerdir?

Güney Amerika’daki Amazon yağmur ormanlarında yetişir. Siyah üzüme benzeyen bir yapısı vardır Antioksidan içeriği ile meşhurdur. Cilt bakımından kilo vermeye kadar onlarca faydasından söz ediliyor. Diyet programlarının müstesna bir parçasıdır. Çaydan enerji içeceğine kadar birçok formu bulunuyor. Sizi “acai berry” ile tanıştıralım!

Acai Berry Nedir?

Acai berry, palmiye veya hurma ağaçlarına benzeyen bir ağaçta salkımlar halinde yetişir. Ağacına “acai palmiyesi” adı da verilir. Güney Amerika'nın yağmur ormanlarına özgü acai berry, üzüm gibi (grapelike) bir meyvedir. Sadece tropikal iklimlerde görülür. Ağacının boyu 25 ila 30 metreye kadar uzayabilir. Ağacı, bol mineralli toprağı ve nemli ortamları sever. Türkiye’de “acai çileği”, “acai dutu” veya “acai üzümü” olarak bilinir.

“Acai” kelimesi, yerel Tupi dilindeki “ïwasa” (ağlayan, su saçan meyve) kelimesinin Avrupa’ya uyarlanması ile türetilmiştir. Pasifik kıyısı boyunca yetiştiği Kolombiya’da bu meyveye “naidi” adı verilir ve bu bölgede meyveden yaygın ve popüler içecekler üretilir. Peru Amazon’unda toplanan acai berry üzümü çekirdeklerinden elde edilen infüzyon (damar yoluyla verilen sıvı), yüksek ateşe karşı kullanılır. Bazı kaynaklarda acai berry hakkında, “Lezzetli, koyu mor, Amazon nehri deltası açısından çok önemli gelir kaynağı ve en önemli orman ürünüdür” açıklaması yer alır.

Anavatanı Amazonlar olan acai berry; mavimsi mor ve kırmızı arası bir renge sahip, üzüm görünümlü bir meyvedir. Yaklaşık olarak yabanmersini boyutundadır. Brezilya ve Peru’da yaygın olarak yetişir. Acai berry çayı ve suyu, Güney Amerika’da çok yaygın ve popüler içeceklerdir.

Acai berry meyvesi, öğütülerek toz halinde, kurutularak veya dondurularak çeşitli formlarda tüketilir. Poşet çayları, özellikle hastalıklarına karşı “antioksidan deposu” olarak kullanılır. Ham acai berry meyvesinin böğürtlene benzeyen, bitter çikolata acılığında bir tadı vardır.

Amazon bölgesinde yaşayan insanlar, sağlığa faydalarını gözeterek yıllardır acai berry üzümünün çeşitli formlarını tüketiyor. Acai berry ağaçlarından meyveleri toplamak oldukça meşakkatlidir. Meyvenin hasadı elle yapılır. Yerel halk acai berry toplamak için yüksek ağaca tırmanmak zorunda kalır. Meyveleri toplamak kadar muhafaza etmek de zordur. Bozulmaması için bir an önce toplanarak uygun ortamlara taşınması gerekir.

Acai Berry Çayının Faydaları Nelerdir? 

Acai berry çayı, diğer formlarda tüketilmesi ile benzer faydalar içerir. Bu bitkisel çayın onlarca faydasından söz ediliyor. Bazı faydaları hakkında detaylı araştırmaya ihtiyaç duyuluyor; ancak içeriğindeki maddelerin insan sağlığı bakımından yararları göz önüne alınıyor.

Genel olarak kilo vermek için idealdir; enerji sağlar; kalp hastalıklarına karşı etkilidir; kötü kolesterol seviyelerini düşürebilir. Yaban mersini, çilek ve kızılcık gibi görünüş olarak benzer meyveler gibi antioksidanlar ve lif içerir.

Acai berry çayı, ayrıca;

  • Antioksidan içeriği, zararlı maddelerin vücuttan atılmasında etkilidir. 
  • Bazı çalışmalar, içeriğindeki antioksidanların kansere karşı etkili olabileceğini göstermiştir. Özellikle gırtlak kanserine karşı koruyan meyveler arasında sayılır. 
  • Antioksidan polifenoller bakımından zengin olan acai berry, çilek, yaban mersini ve ahududu gibi meyvelerden çok daha fazla antioksidan içerir. Bu içerik, yaban mersininden 10 kat daha fazladır. 
  • İçeriğindeki antioksidanlar, hücreleri oksidatif süreçlerin zararından korur; kalp hastalığı ve diyabete karşı koruma sağlar. 
  • Çay formu dışında meyve suyu veya posalı olarak tüketildiğinde kandaki antioksidan seviyelerini artırarak oksidatif strese yol açan kimyasalları azaltır. 
  • Bu özelliği ile ayrıca yaşlanma süreçlerini geciktirme veya yavaşlatma potansiyeline sahiptir. 
  • Acai meyveleri, omega-3, omega-6 ve tekli doymamış oleik asit gibi yüksek oranda önemli yağ asitleri içerir. Omega-3 ve omega-6, sağlıklı bir vücut için gerekli maddeler olarak kabul edilir. Oleik asit genellikle cilt bakım ürünlerinde kullanılır. 
  • İçeriğindeki önemli yağ asitleri, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol gibi sorunları önlemeye de yardımcı olur. 
  • Meyveyi kaplayan mavimsi mor yüzeyi, cilt için faydalı maddeler içerir. 
  • ABD’de acai berry çayı ve meyvenin diğer formları, kilo vermeye yardımcı olan meyve olarak pazarlanmaktadır. Ancak bunu destekleyen araştırmalar çok azdır. 
  • Ayrıca, aşırı kilolu yetişkinlerde yüksek kolesterol, yüksek tansiyon ve diyabet risklerini azaltmaya yardımcı olabileceğine dair umut verici kanıtlar bulunmaktadır. 
  • Bir ay boyunca her gün acai berry çayı tüketen kilolu yetişkinlerde kan şekeri, insülin ve kandaki kolesterol seviyelerinin düştüğü gözlenmiştir. 
  • Altı hafta boyunca günde 100 ml acai berry çayı veya suyu tüketen sporcuların egzersiz sonrası kan kolesterol seviyelerinin ve oksidatif stresin azaldığı görülmüştür; ayrıca kas hasarını önlediği belirlenmiştir. 
  • Osteoartritli (kireçlenme) hastalar üzerinde yapılan bir çalışmada, 12 hafta boyunca günde 120 ml acai çayı tüketen hastaların ağrılarında azalma ve günlük yaşamlarında iyileşme görülmüştür. 
  • Genel kan kompozisyonunun ve kan dolaşımının desteklenmesi ve kan damarlarının gevşetilmesi gibi kardiyoprotektif faydalar sağlayan “bitki sterolleri” açısından zengindir. 
  • Meyvede bulunan antosiyaninler ve polifenoller, güçlü antiproliferatif özelliklere sahiptir. Yani kötü hücre gelişimini engeller. Bu fitokimyasallar, hücre mutasyonunu moleküler düzeyde bozarak etkilenen hücreleri çoğalmadan durdurmaktadır. 
  • Kilolu kadınlar üzerinde yapılan bir araştırmada, vücut yağlarını azalttığı ve insülin duyarlılığını artırdığı saptanmıştır. 
  • Acai berry meyvesi içeriğindeki yağlar, doğal ve kimyasal bazlı cilt bakım ürünlerine doğal bir alternatiftir. Birçok güzellik ve bakım ürününde bu meyvenin yağındaki yüksek antioksidan içeriğinden faydalanılır. 
  • Güçlü detoksifikasyon kapasitesi vardır. Sindirim sistemini temiz tutarak, normal bir şekilde çalışmasını destekler.  
  • Bağışıklık sistemini destekleyen bir tür beyaz kan hücresi olan “miyeloid hücreleri”nin üretimini artırır. 
  • Genel sağlık yararları nedeniyle acai çayı ve özü tüketmek, enerji ve dayanıklılığın artmasına; egzersizlerden sonra yorgunluğun giderilmesine yardımcı olur. 
  • Tek başına bir afrodizyak olmasa da kan dolaşımını artırarak özellikle erkekler için cinsel tahriki artırır. 
  • İçeriğindeki antosiyaninler ve aktif bitki bileşikleri (fitokimyasallar) zihinsel belleği geliştirir ve beynin yaşlanmasını önler. 
  • Bilim adamları, nörolojik hastalıklara karşı koruyabileceğini belirtmektedir. 

Özetle, acai berry çayı;

  • Antioksidan içeriği ile meşhurdur. 
  • Kilo vermeye yardımcı olur. 
  • Cildi canlılık vererek, pürüzsüzleştirir. 
  • Yaşlanmanın etkilerini azaltır. 
  • Kalp sağlığı için ideal bir meyvedir. 
  • Beyin fonksiyonlarını destekler. 
  • Kolesterolü düşürür
  • Bağışıklık sistemini destekler. 
  • Kansere karşı koruma sağlar. 
  • Ağrıları azaltır. 
  • Kötü huylu hücre çoğalmasını durdurur. 
  • Sindirime yardımcı olur. 
  • Cilt tahrişini önler. 
  • Enerjiyi artırır. 
  • Sağlıklı bir libidoyu teşvik eder. 
  • Zihinsel fonksiyonu geliştirir. 

“Süper gıda” olarak adlandırılan acai berry; artrit, kilo verme, yüksek kolesterol, erektil disfonksiyon, cilt sorunları, detoksifikasyon ve genel sağlık için yararlı olduğu kabul edilen bir meyvedir. Ancak faydaları ile ilgili araştırmalar sınırlıdır; birçoğu bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Çay formunun faydaları hakkındaki araştırmalar da kısıtlıdır!

Acai Berry Çayı Nasıl Hazırlanır?

Acai berry çayı yapmak için meyve kurutularak toz haline getirilir. Aktarlardan, besin takviyeleri satan mağazalardan ve eczanelerden “acai berry tozu” temin edilebilir. Hazır poşet çayları da bulunmaktadır.

Çayı hazırlamak için;

  • Bir bardak acai berry çayı için 1 çay kaşığı toz ölçeği kullanılır. 
  • Çayı hazırlamak için istenen miktar kadar demliğe sıcak su konulur. 
  • Sıcak suyun üzerine tercihe göre 3 ila 4 çay kaşığı acai berry tozu katılır. 
  • Yaklaşık 10 dakika demlenmesi beklenir. 
  • Poşet çay formunu sıcak suda 5 ila 10 dakika bekletmek yeterlidir. 
  • Acai berry çayı, çeşitli bitkisel çaylarla karıştırılarak tüketilebilir. 
  • Oolong çayı, siyah çay, beyaz çay veya yeşil çay ile karıştırılabilir.  
  • Diğer çaylara katılan acai berry tozu, normal çay demleme işlemine tabi tutulu. 
  • Acai berry çayının lezzetli aroması sebebiyle şeker veya tatlandırıcı ihtiyaç duyulmaz. 
  • Tercihe göre şeker veya bal da katılabilmektedir.

Acai Berry Hakkında Faydalı Bilgiler

  • Acai berry; çay dışında meyve suyu, enerji içeceği, ekstrakt, smoothie, jöle, likör, marmelat, reçel ve besin takviyesi olarak tablet formunda tüketilebilir. 
  • Tatlı ve dondurmalarda katkı maddesi veya gıda boyası olarak da kullanılır. 
  • Cilde faydaları sebebiyle bakım kremleri gibi bazı kozmetik ürünlerin ana maddesidir. 
  • Antioksidan içeriği, benzer içerikli 10 farklı meyveden daha etkilidir. 
  • Yaygın olarak kilo vermeye yardımcı olması sebebiyle tercih edilir. 
  • Amerika’da yayınlanan “The Oprah Winfrey Show” televizyon programında “süper gıda” olarak adlandırıldıktan sonra bu ülkede popüler hale gelmiştir. 
  • Günde 5 ila 10 adet acai berry meyvesi yenmesi tavsiye ediliyor. 
  • 100 gram acai berry üzümü 70 kalori, 2 gram lif ve yüzde 15 oranında A vitamini içerir. 
  • Amazonlarda keşfedilen ve “gizemli süper meyve” olarak anılan acai berry, bazı şirketler tarafından yanlış bilgilerle astronomik rakamlarla pazarlanmaktadır. 
  • Acai berry üzümü suyu, birçok meyve suyu ile karşılaştırıldığında daha besleyici ve düşük kalorilidir. 
  • Brezilya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde bitkisel ilaç firmaları, ishal ve sarılık tedavilerinde acai berry yağı kullanmaktadır. 
  • Rendelenmiş acai üzümü, cilt ülserleri ve ateş için kullanılmaktadır. 
  • Acai berry kökleri; sıtma, diyabet, hepatit, sarılık, saç dökülmesi, kanama, karaciğer ve böbrek hastalıkları, kas ve adet ağrıları gibi sorunlarda kullanılabilmektedir. 
  • Acai berry tüketmek genellikle güvenlidir. Ancak hamile ve emziren kadınların, alerjik reaksiyonlara yatkın olanların tüketmeden önce doktora danışması tavsiye ediliyor. 
  • Ayrıca, gastrointestinal semptomlar gösterebilmektedir. Uzun süre tüketilmesi müshil etkisi ortaya çıkararak, bağırsak tembelliğine yol açabilir. 
  • Kemoterapi ilaçları gibi bazı ilaçlarla etkileşime girebilmektedir

Yorumunuzu Paylaşın