Zeplin Nedir, Nasıl Çalışır?

Zeplin denildiğinde hepimizin aklına birşeyler gelir herhalde. Belki eski bir savaş filminde, belki tarihi içerikler üreten bir internet sitesinde, belki de tarih kitaplarının sayfalarında puro biçimindeki bu hava taşıdıyla karşılaşmışızdır. Ya da bir markanın reklam amaçlı kullanımı sayesinde tanışmışızdır zeplinlerle. Peki, zeplinlerin ne olduğunu, nasıl çalıştıklarını, ilk zeplinin ne zaman ve kim tarafından yapıldığını, yıllar içerisinde hangi amaçlarla kullanıldıklarını ve yıllar geçtikçe ne gibi durumlarla karşılaşıldığını biliyor muyuz? Bu yazımızda sizlerle bu soruların ve daha fazlasının yanıtlarını paylaşacağız. Eğer siz de zeplinlerle ilgili daha fazla bilgi sahibi olmak ve de merakınızı gidermek istiyorsanız doğru yerdesiniz…

Zeplin Nedir ve Nasıl Çalışır?

Zeplin; içinde hafif gaz bulunan, puro biçiminde olan ve itme gücü ile çalışan bir tür hava aracıdır. İlk zamanlarda hidrojen gazı ile şişirilen zeplinler, Hindenburg faciası sonrası helyum gazı ile şişirilmeye başlanmıştır. Güdümlü balonlar olarak tabir edilen zeplinlerin itme gücüyle mesafe kat etmelerini sağlayan motorları ve havadayken yönlenmelerini sağlayan dümenleri vardır.

Her ne kadar ilk uçuşun 1852 senesinde Henry Giffard tarafından hidrojen dolu bir hava aracıyla gerçekleştirildiği belirtilse de bilinen ilk zeplinin yapımı 1899 senesinde tamamlanmış ve ilk uçuş da 1900 senesinde gerçekleşmiştir.

İlk Zeplin Hangisidir, Kim Tarafından Yapılmıştır?

Kont Ferdinand von Zeppelin kendisinin ilk hava gemisinin yapımına 1898 Haziranında, yüzen tahta bir hangarda başlamıştır. Yapım 1899 kışında tamamlanmış ancak von Zeppelin icadını uçurmak için 1900 yazını beklemeye karar vermiştir. Hava gemisi hidrojen gazı ile doldurulmuş ve ilk uçuşunu 2 Temmuz 1990’de yapmıştır. İlk uçuş ortalama 18 dakika sürmüştür.

Kont Zeppelin bu ilk uçuşu yıllarca planlamıştı. Ancak ilk girişim olarak zeplinde anlaşılabilir zayıflıklar vardı. LZ-1 aşırı ağırdı, hafif rüzgarda bile kontrol etmesi güçtü, motorlar güvenilmezdi ve bir tanesi bu ilk kısa uçuşta başarısız olmuştu..gibi. İyileştirmek için girişimlerde bulunulmuş ve 2 uçuş daha yapılmış, fakat uçuşlar askeri temsilcileri Zeppelin’e maddi destekte bulunma konusunda etkileyememişti. Kont Zeppelin’in de parası yoktu. Zeppelin LZ-1’i sökmeye zorlanmıştı. Ortalama 128 metre uzunluğunda olan LZ-1 yaklaşık 12 metre çapındaydı.

Bununla birlikte her ne kadar LZ-1 başarılı olamadıysa da Kont von Zeppelin’in basit konsepti( gaz hücreleri içeren uzun bükülmez bir metal çerçeve ve bunu kaplayan bir kumaş) ses getirmiş ve ilerideki zeplinler için temel oluşturmuştur.

Zeplinlerin Kullanım Alanları

Zeplinler 1.Dünya Savaşı sırasında yaygın olarak Alman ordusu tarafından keşif, bombalama ve propaganda amaçlarıyla kullanılmıştır. 1. Dünya Savaşı sonrasından 1930’lara kadar taşıma amaçlı kullanılan zeplinler 1937’deki Hindenburg faciasından sonra popülerliklerini ciddi anlamda yitirmişler ve bu faciadan sonra zeplinler ticari yolcu taşımacılığında kullanılmamıştır. Hindenburg faciası modern havacılık tarihinin başlamasına zemin hazırlamış ve belki de bu başlangıcın nedeni olmuştur.

Zeplinler 1950’lere gelinmeden üretimden kaldırılmıştır. Sonraki yıllardaki kısıtlı üretimin nedeni ise zeplinlerin reklam amaçlı kullanılmasıdır. Zeplinlerin reklam amaçlı kullanılması konusunda ilk akla gelen isim ise Good Year’dır.

Zeplinlerin Reklam Amaçlı Kullanımı Neden Yaygın Değildir?

Her ne kadar bazı markaların reklam çalışmalarında zeplinler kullanılsa da bu birçok markayı kapsayan yaygın bir kullanım değildir. Bunun en önemli nedeni ise işin maddi boyutudur. Reklam amaçlı zeplin kullanımı markalar için çok ciddi bir maliyettir. Operasyon giderleri, helyum gazının fiyatı, hangar gerekliliği gibi faktörler maliyetin yüksekliğinin başlıca nedenleridir.

Bunları Biliyor Muydunuz?

• Zeplinler önceleri hidrojen gazıyla doldurulmaktaymış. Ancak 1937 senesindeki Hindenburg faciası sonrası helyum gazı kullanılmaya başlanmış.
  
• Hindenburg faciası 6 Mayıs 1937 senesinde Lakehurst’te meydana gelmiştir. İlk transatlantik geçişini tamamlayan zeplin Lakehurst’e ( New Jersey ) inerken alev almış ve birçok kişi hayatını kaybetmiştir.
  
• 31 Mayıs 1915 gecesi bir Alman zeplini kuzey Londra’da görülmüş ve karanlık sokaklara bombalar yağdırmaya başlamış. Bu olay başkentin ilk havadan bombalanışı olmuş.
  
• Kont Ferdinand von Zeppelin emekli bir Alman generaldir.
  
• Zeplin kelimesinin İngilizce karşılığı “zeppelin” dir.
  
• Ülkemizin zeplinle ilk tanışması 1929 senesinde Graf Zeppelin’in Türkiye üzerinden Orta Doğu’ya geçişi esnasında olmuştur.