Makaleler

Kediler Neden Kusar?

Yazar: Hakan Kutluay
Kediler Neden Kusar?

Kedilerin kusması aslında sıklıkla görülen bir durumdur. Fakat minik ev arkadaşlarımızın boğulur gibi sesler çıkarırken midelerini boşaltmalarına tanık olmak her kedi sahibini endişelendirir. Çoğunlukla panik yapmanızı gerektirecek bir duruma rastlanmasa da, kediniz haftada birden daha fazla kusuyor ve buna başka semptomlar eşlik ediyorsa, ciddi bir sorun söz konusu olabilir. İşte kedilerin kusma nedenleri ve onlara yardım etmek için yapılabilecekler…

Tüy Yumaklarının Atılması

Son derece titiz canlılar olan kediler, günlerinin yaklaşık beş saatini kendi kendilerini yalayıp temizleyerek geçirir. Bu sırada dökülen tüylerini tek tek tükürmek yerine yutarlar. Kediler evrimsel olarak yuttukları tüyleri sorun yaşamadan dışarı atmaya programlıdır: Bu tüylerden bazıları dışkı, bazıları da midede yumak halinde toplanıp belirli bir boyuta ulaştıktan sonra kusma yoluyla atılır. Özellikle uzun tüylü kediler daha sık yumak kusar. 

Kediler nadiren de olsa tüy yumaklarını çıkarmakta zorlanabilir. Ancak bu işi genellikle sorunsuz bir şekilde gerçekleştirirler.

Tüy yumağı kusmasını önlemek için kedinizin tüylerini özellikle ilkbahar ve yaz mevsimlerinde sık sık tarayın. Uzun tüylü kediler için özel olarak üretilen mamalar ve tüylerini dışkı yoluyla atmalarını sağlayacak malt özlü macunlar da kullanabilirsiniz.

Mamayı Aşırı Hızlı Yemek

Kedi sahipleri kusmaları genellikle tüy yumaklarına bağlasa da, kedilerin birçoğu aslında yeme alışkanlıkları nedeniyle kusar. Kediler bazen içgüdülerine hakim olamayarak yemeklerini aşırı hızlı yutarlar. Mide duvarları fazla hızlı genişleyince, beyinlerine mideyi boşaltma emri gider ve yediklerini daha yemek borusundayken geri çıkarırlar. Tıbbi olarak ‘regürjitasyon’ olarak adlandırılan ve esasında kusma sayılmayan bu durumda, besin maddeleri pek öğütülmemiş, hatta tam olarak çiğnenmemiş halde görülür.

Eğer kediniz yediklerini sıklıkla bu şekilde çıkarıyorsa, ona daha yavaş yemeyi öğretmelisiniz. Yemek yerken dikkatini dağıtabilir, birden fazla kediniz varsa aralarındaki ‘yeme yarışını’ engellemek farklı odalarda ve farklı zamanlarda beslemek gibi formüller bulabilirsiniz. 

Bir kedi yavaş yemesine rağmen yediklerini regürjitasyon halinde çıkarmaya devam ediyorsa, veterinere gitmeniz gerekebilir. Regürjitasyon her vakada hızlı yemenin sonucu değildir; yemek borusunda ve sindirim sisteminde sorunlardan da kaynaklanıyor olabilir.

Merak

Kedilerin en belirgin karakter özelliğinin merak olduğu tespitine karşı çıkmak pek mümkün değil. Minik arkadaşlarımızın başlarını sık sık küçük belalara sokmalarına veya sahiplerinin gözünde ‘komik’ duruma düşmelerine sebep olan merak, yememeleri gereken şeyleri mideye indirmelerine de yol açabilir. Bazı kediler bu konuda gayet temkinlidir ama bazıları da evdeki bitkiler, tuvalet kağıdı veya oyuncak parçası gibi yabancı maddeleri farkında olmadan yutabilir. Eğer kedinizin sindirim sistemindeki yabancı bir cisim nedeniyle kustuğunu düşünüyorsanız onu derhal veterinere götürmelisiniz.

Yemek Saati Gelmeden Heyecanlanıyor Mu?

Her gün belli bir saatte beslenen kedilerin yemek saatini erkene çekmek için sahiplerini uyandırdıkları bir sır değil. Karnı erken acıkan bir kedi, siz uyanıp ona yemek verene kadar sindirime hazırlanmakla meşguldür. Midesinde sindirim için gerekli olan hidroklorik asit, mide suları ve safra salgılanmaya çoktan başlamıştır. Fakat kedinizin çok erken acıkması nedeniyle bu sıvıların erken salgılanması veya sizin mama vermeyi geciktirmeniz halinde, hidroklorik asit boş midesini rahatsız edecek ve kedi, beyaz bir köpük ile sarı renkli safra kusacaktır. Eğer bu durum başınıza sık geliyorsa, ana yemekten önce ona oyalanması için küçük bir ödül verebilirsiniz.

Alerji

Gıda alerjisi, evcil hayvanlarda çok sık görülen bir durumdur. Yediği yemekteki herhangi bir içeriğe alerjik olan bir kedi, kısa süre sonra kusabilir. Kedilerde en sık görülen gıda alerjenleri et, balık, yumurta, buğday ve süt olarak sıralanabilir. Kediniz uzun süredir hiç sorun yaşamadan aynı mamayı yiyor olsa bile, bir anda gıda alerjisi geliştirebilir. Hatta araştırmalar, kedilerin sürekli aynı mamayı yemeleri sonucunda da alerji geliştirebildiğini ortaya koymuştur.

Zehirlenme

Zehirlenme, kedilerde en tehlikeli durumlardan biridir. Kediler evde kendi kendilerine yedikleri bazı besinlerden ve bitkilerden zehirlenebileceği gibi, temizlik malzemesi ve deterjan gibi bazı kimyasalları da farkında olmadan yutabilir. Kedilerde zehirlenmenin ilk belirtisi aniden başlayan kusmadır. Kedinizin zehirlenme nedeniyle kustuğundan şüpheleniyorsanız vakit kaybetmeden veterinere gitmelisiniz.

Enfeksiyon

Bakteriyel veya viral enfeksiyonlar kedilerin kusmasına yol açabilir. Eğer kediniz çok sık kusuyorsa, veterineri ziyaret etmeniz tavsiye edilir.

Ödül Mamasına Dikkat Edin

Birçoğumuz kedimizi kaliteli mamalarla beslemeye çalışsak da, iş ödül mamasına geldiğinde aynı özeni göstermeyebiliyoruz. Kedinizi mutlu etmek için aldığınız ödüllerin içeriğine mutlaka dikkat edin. Gıda boyası, propilen glikol gibi kimyasallar onların küçük mide ve bağırsaklarında enflamasyona yol açarak kusmaya sebep olabilir.

Yavru Kedilerde Süte Dikkat

Memeli hayvanların birçoğu sütü reddetmeyecektir. Fakat onlara, kendi türlerinin sütü verilmelidir. Bir başka hayvanın sütünü içmek, hayvanlarda mide ve bağırsak sorunlarına yol açar. Özellikle yavru kedilere inek sütü verilmemelidir. Zira inek sütündeki laktozu sindirmek için gereken laktaz enzimini salgılayamadığı için midesi bulanacaktır.

İç Parazit

Özellikle yavru kedilerde görülen iç parazitler kusmaya yol açabilir. İleri vakalarda, kusma miktarı da ciddi oranda artar. Bu duruma halsizlik ve ateş gibi semptomlar da eşlik edebilir. Evcil hayvanınızın kendisi kadar sizin için de zararlı olabilecek bu parazitlerden kurtulması için onu veterinere götürmelisiniz.

Bazı Hastalıklar

Ne yazık ki kedilerde kusma bazı ciddi hastalıkların da işareti olabilir. Eğer kediniz haftada bir defadan fazla kusuyor ve bu duruma halsizlik, su içmeme, yemek yememe ve ateş gibi belirtiler eşlik ediyorsa bazı hastalıklardan şüphelenilebilir. Kedilerde kusmaya yol açabilen hastalıklar şöyle:

  • Karaciğer yetmezliği
  • Böbrek rahatsızlıkları
  • Böbreküstü bezi hastalıkları
  • Bağırsak hastalıkları
  • Safra kesesi ve pankreas rahatsızlığı
  • Gastrit
  • Ülser
  • Diyabet
  • Sıcak çarpması
  • Hipertiroidi
  • Nörolojik rahatsızlıklar 
  • Mide dönmesi
  • Yemek borusu rahatsızlıkları
  • Kanser

Kedilerin Kusması Ne Zaman Tehlikelidir?

Kedilerde sık sık kusma, dehidrasyona yol açabileceği için hiçbir zaman gözardı edilmemelidir. Fakat kedilerin kusması bir yandan da normal sayılırken, durumun tehlikeli olup olmadığını nasıl anlayacaksınız? 

  • Uzmanlar, kedilerin ayda bir ila üç defa kusmasının normal olduğunu söylüyor. (Kaynak)
  •  İki veya üç gün boyunca günde iki defa devam eden kusmalar ciddi bir soruna işaret edebilir.
  • Eğer kediniz su içmeyi ve yemek yemeyi reddediyor, karın ağrısı çekiyor, halsizlik, iştahsızlık ve kilo kaybı gibi belirtiler gösteriyorsa veterinere gitmeniz gerekir.
  • Kedinizin kusmuğunda kan varsa hiç vakit kaybetmeden veterinere gidin.
  • Veterinerin bizzat görmesi için kedinin kusmuğundan örnek almayı veya fotoğraf çekmeyi unutmayın.

Kedilerde Kusma Nasıl Önlenebilir?

Kedilerin kusmasını engellemenin yolu, bu durumun altında yatan asıl sebebin tespit edilmesidir. Bazı durumlarda mamasını daha yavaş yemesini sağlayıp alerjik olduğu besinleri diyetinden çıkarmanız yeterli olacaktır. Bazı durumlardaysa kedinizin ilaç kullanması gerekebilir.

Kusan kedilere midelerinin rahatlaması için iki saat boyunca mama ve su verilmemelidir. Bu süreden sonra azar azar su ile yağsız mama veya yemek verebilirsiniz. Kedinizin yabancı cisim yutmadığı ağır vakalarda veterineriniz serum vermeyi, teşhise bağlı olarak antibiyotik veya kortizon gibi ilaçların kullanımını önerebilir.

Kedilerin Daha Yavaş Yemesi Nasıl Sağlanır?

Kedinizin hızlı yemek yediği için kusmasını önlemek için basit değişikliklerle ona yardımcı olabilirsiniz. 

  • Yeme hızını, porsiyonları azaltıp sıklaştırarak düşürebilirsiniz. 
  • Mama kabına, yutamayacağı büyüklükte bir top gibi engeller yerleştirebilir veya bu amaçla üretilmiş yavaş yeme kaplarından alabilirsiniz. 
  • Evinizde birden fazla kedi varsa, mamalarını kaptırmamak için bir yeme yarışına girmelerini engellemelisiniz. Bu durumda, kedilere farklı zamanlarda veya evin farklı yerlerinde mama vermeyi deneyebilirsiniz. 
  • Yaş mamayla beslenen kedilerin daha yavaş yemesini sağlamak için porsiyonlarına çiğnemek zorunda kalacağı kuru mama da ekleyebilirsiniz. Zaman içinde, alıştıra alıştıra sadece kuru mamaya dönmeyi de düşünebilirsiniz.
Yorumunuzu Paylaşın