Hakaret Davası Nasıl Açılır?

Hakaret Davası ve “Hakaret” durumunun açıklanması Türk Ceza Kanununun 5237. maddesinin 125-131. bentlerinde 7 madde şeklinde gerçekleştirilmiştir. Bu maddelerin kısaca bir özetini yapmak gerekirse kanunlara göre şu durumlarda bir hakaretin  varlığından bahsetmek mümkündür: Bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek ve zarara uğramasını sağlayabilecek nitelikte somut bir fiil ya da olgunun varlığı aynı zamanda isnat etmek ya da sövmek sureti ile yine aynı şekilde bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldırıda bulunmak hakaretin varlığını doğuran öğelerdir.

Hakarete konu olan duruma birkaç örnek vermek gerekirse; 

• Bir kişiye açık açık “şerefsiz”, “haysiyetsiz”, “geri zekalı”, “aptal”, “hayvan”, “müsvedde” vb. gibi sözler söylemek hakaret suçunu oluşturur.
  
• Aksayarak yürüyen birine “Allah’ın topal adamı” demek, gözü görmeyen birine “kör herif” demek hakaret suçunu oluşturur.
  
• Bir kişiye “sen benim eşyalarımı çaldın” denildiğinde, bu olgu ispatlanırsa hakaret suçu oluşmaz. Fakat, daha önce işlediği bir hırsızlık suçundan sabıkalı olan kişiye, “sen hırsızsın” demek hakaret suçudur.
  
• Hakaret suçunun sadece söz ile gerçekleştirilmesi gerekmez hakaret suçu niteliğindeki fiil yazı, şekil, görüntü, el işareti veya mimiklerle de işlenebilir. Örneğin, bir kişinin çalışma masasına insan dışkısı koymak hakaret suçudur.
  

Dilekçe hakkı ve eleştiri, basının haber yayımlama hakkı, iddia ve savunma dokunulmazlığı kapsamında söylenen söz ve yapılan davranışlar hakaret suçunu oluşturmaz.

Hakaret Suçunun Cezası

Bir kişiye uygulanan hakaretin cezası yasalar ile belirlenmiştir. Bu ceza Türk Ceza Kanunu’nun 5237. maddesinin 125/1 bendinde göre 3 aydan 2 yıla varan hapis cezası ya da bu süreye uygun para cezası şeklinde verilmektedir.

Kamu Görevlilerine Karşı İşlenen Hakaret Suçları: Bir istisnası olarak hakaretin bir memura karşı ve bu memurun görevi çerçevesinde işlendiği  örneklerinde ise bu ceza en düşük 1 seneden başlamaktadır.

Hakaret davalarında cezayı arttıran diğer nedenler ile birlikte hakaret davalarında uygulanan diğer istisnalar ise şu şekilde sıralanabilir:

• Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerin açıklanmasından, değiştirilmesinden, yaymaya çalışılmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı işlenen hakaret suçlarında ve kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerler aracılığı ile yapılan hakaret suçlarında verilecek ceza 1 yıldan başlamaktadır.
  
• Hakaretin açıkça işlendiği tespit edildiği durumlarda ceza 1/6 oranında arttırılmaktadır.
  
• Davaya konu olan hakaret suçu eğer haksız bir fiile karşı tepki olarak işlenmişse verilecek cezanın 1/3 üne indirilmesine karar verilebilir. Bu durumlarda davalının hiçbir suç almadığının görüldüğü de olmuştur. (m.129/1) Örnek vermek gerekirse bir kişinin kasten yaralama suçuna tepki olarak hakaret suçu işlemesi durumunda bu hakaret suçuna bir ceza verilmez.

Mağdurun yüzüne karşı hakaret suçunda, mağdurun hakaret içeren söz veya davranışları o an öğrenmesi yeterlidir. Mağdura telefon, mail, mektup vb. gibi iletişim yöntemleri kullanılarak yapılan hakaret de mağdurun yüzüne karşı yapılmış sayılır. Mağdurun bu iletişim araçlarıyla kendisine yapılan hakareti öğrenmesi hakaret suçunun oluşması için yeterlidir.

Mağdurun yokluğunda hakaret suçu, hakaret edenin söz ve davranışlarını en az 3 kişinin öğrenmesiyle oluşabilir. Hakaret edilen ortamda mağdurun olmadığı hallerde kanun hakaret teşkil eden fiilin 3 kişiyle ihtilat halinde işlenmesi şartını aramaktadır. Söz konusu üç kişiye hakaret edenin kendisi dahil değildir. Üç kişinin aynı yerde olması şart değildir, önemli olan üç kişinin hakareti öğrenmesidir. Örneğin, bir bahçe boşluğunda mağdura gıyabında, “o adam ahlaksız” diye bağıran bir kişinin sözlerini kendi evlerinde oturan  diğer komşular duyduğunda hakaret suçu gerçekleşmiş olur.

Karşılıklı Hakaret Durumunda Ceza: Aynı şekilde eğer hakaret suçu karşılıklı olarak iki taraf tarafından da gerçekleştirilmişse bu durumda da bir suç verilmediği ya da verilen suçun 1/3 oranında azaltıldığı görülmüştür.

Hakaret Davası Açmak İçin Hangi Mahkemeye Başvurmak Gerekir?

Hakaret davaları 5235 sayılı Türk Ceza Kanunu Yasası’nın 10. ve 14. maddelerinde açıklandığı üzere, işlenen suçun nitelikle biçimlerine de dahil olmak üzere Sulh Ceza Mahkemeleri’nin konusudur. Ancak, yapılan hakaretin yazılı basın yolu ile yapılmış olması durumunda yine Türk Ceza Kanunu’nun 5187 sayılı Basın Yasası’nın 27/1 bendinde açıklandığı üzere bu durumda görevli olan mahkemeler Asliye Ceza Mahkemeleri’dir. Ancak bu durum radyo ve televizyon yolu ile işlenen hakaret suçlarının davaları ile karıştırılmamalıdır. Yazılı olmadığı koşulda radyo ve televizyon kanalları yolu ile işlenen hakaret suçlarının davaları yine diğer hakaret davalarında olduğu gibi Sulh Ceza Mahkemesi tarafından araştırılmaktadır.

Günümüzde en çok kullanılan iletişim yöntemi olan elektronik ortam üzerinden e-mail, Facebook, Skype, Messenger, WhatsApp, Twitter gibi yapılan hakaretlere karşı açılan davalar ise yine Sulh Ceza Mahkemesine bildirilmelidir. Bu durumda manevi tazminat davası açmak mümkündür. Ancak açılan tazminat davalarının 7.230 TL’den fazla olması durumunda bu davaların yine Asliye Hukuk Mahkemelerine bildirilmesi gerekmektedir.

Hakaret Davasında Dilekçe Nasıl Yazılır?

Hakaret Davalarının işleme koyulabilmesi için hakaretin gerçekleşmesinden sonra 6 ay içerisinde Cumhuriyet Başsavcılığına bir dilekçe yazılarak davacı olunması gerekmektedir.

Aşağıda hakaret davasına bir dilekçe örneği paylaşılmıştır.

..................................CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA

ŞİKAYETÇİ :Adı ve Soyadı. T.C-............./Açık adresi…

ŞÜPHELİ :Adı ve Soyadı T.V-.........../Açık Adresi.

SUÇ : Hakaret.

SUÇ TARİHİ : …/…/2015

AÇIKLAMALAR :

1-) Toplumda ve çevremde saygı gören bir bilim adamıyım. Halen …........... Üniversitesi ….......... Fakültesi’nde …........ Bölümü başkanlığı yapmaktayım.

2-) …/…/…...... tarihinde …......... televizyonundaki “…..............” programına katılmış. Bu programda ben ve diğer katılanlarla gayet seviyeli bir şekilde tartışmış ve görüşlerimi beyan etmiştim. Ancak …............... isimli şahıs ile girdiğim bir tartışma sırasında ben sakin olmama rağmen karşı taraf saygısız bir şekilde “Senin gibi şerefsizler yüzünden bu ülke bu hale geldi.” şeklinde ifadeler kullanmak suretiyle Şahsıma hakaretlerde bulunmuştur.

3-) Şahsıma hakaret eden …...........’dan şikayetçiyim.

HUKUKİ NEDENLER : 5237 S. K. m. 125 ve ilgili mevzuat.

HUKUKİ DELİLLER :Televizyon Program kayıtları, tanık beyanları ve diğer delililer.

SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda açıklanan nedenlerle şüphelinin Şahsıma karşı sarf etmiş olduğu sözler nedeniyle cezalandırılması için gerekli soruşturmanın yapılarak hakkında kamu davası açılmasını, saygıyla talep ederim. …/ …/ 2015

ŞİKAYETÇİ

Adı ve Soyadı

İmza

Hazırlamış olduğunuz bu dilekçeyi diğer evraklarınızla birlikte üç nüsha olarak dava dosyasına ekleyerek teslim etmeniz gerekmektedir. Bu şikayetlerin vekil aracılığı ile yapıldığı durumlarda dava dosyasına aynı zamanda vekilin isminin yazılı olduğu vekaletnamenin de teslim edilmesi gerekmektedir. Bu durumda vekaletnameye bir baro pulu yapıştırılması ve vekalet suret harcının yatırılması gerekir. Baro pulunu dosya baro odasından temin etmeniz mümkündür.