Ahmet Ümit Kimdir?

Türkiye’nin en önemli polisiye ve suç yazarlarından biri olan Ahmet Ümit 1960 yılında yedi çocuklu bir ailenin en küçük çocuğu olarak Gaziantep’te doğdu. Babası kilim tüccarı, annesi ise terzi olan Ümit; Gaziantep Atatürk Lisesi’nde eğitim görürken siyasi nedenlerle okulda çıkan bir kavgadan dolayı 24 arkadaşıyla birlikte Gaziantep dışına sürülerek, eğitimine Diyarbakır’ın Ergani ilçesinde devam etmek zorunda kaldı. Marmara Üniversitesi Kamu Yönetimi bölümünde okurken tanışıp evlendiği Vildan Hanımla evliliğinden 1981 yılında Gül isminde bir kızı dünyaya geldi. Üniversiteden 1983 yılında mezun olduktan sonra 1985–1986 yılları arasında Moskova’da Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde eğitim gördü. 

1980 darbesinden sonra derneklerde sol görüşlü olarak çalışırken 1982’de “Anayasaya Hayır” kampanyasına katıldı. Afiş yapıştırırken yakalanan arkadaşları için yazdığı rapor, öykü şeklinde olduğu için takma adı olan “K. Yalçın” imzasıyla önce Atılım Dergisi’nde daha sonra ise Prag’da 40 dilde yayın yapan Barış ve Sosyalizm Dergisi’nde yayımlandı. Böylece yazarlığa ilk adımını bu öyküyle atmış oldu. 

Moskova’da Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne girmesi ise üyesi olduğu Türkiye Komünist Partisi (TKP) tarafından Moskova’ya gönderilmesiyle gerçekleşti. Moskova’da iken şiir yazmaya başladı ve ilk eseri olan “Sokağın Zulası” isimli şiir kitabını 1989 yılında yayımladı. Yine 1989 yılında aktif politikadan ayrıldı ve arkadaşı Ali Taygun ile birlikte bir reklam ajansı çalıştırmaya karar verdiler. 1990 yılında edebiyat tutkunu arkadaşlarıyla birlikte “Yine Hişt” adlı kültür-sanat dergisini çıkardı. Şiir ve öykü yazılarını Öküz, Yine Hişt, Adam Sanat ve Cumhuriyet kitap dergileriyle Yeni Yüzyıl gazetesinde yayımladı.

Ahmet Ümit, onu edebiyat dünyamıza tanıtan ilk kitap olma özelliğini taşıyan “Çıplak Ayaklıydı Gece” isimli öykü kitabıyla 1992 yılında Ferit Oğuz Bayır Düşün ve Sanat Ödülü’ne layık görüldü. Daha sonra tiyatro yönetmeni arkadaşı Ali Taygun’un tavsiyesi üzerine polisiye yazmaya ağırlık verdi. 1993 yılında ATV’de yayınlanan “Çakalların İzinde” dizisinin senaryosunun yazılmasına katkıda bulundu. 1995 yılında da dergi ve gazetelerde Dostoyevski, Edgar Allan Poe, Franz Kafka, Patricia Highsmith ve polisiye roman yazarlarıyla ilgili inceleme ve tanıtım yazıları yazdı.

25 Eylül 2010’dan beri Habertürk TV için “Yaşadığın Şehir” isimli bir program yapıyor. Pazar günleri gündüz kuşağında yayınlanan programın ayrıca sunuculuğunu da üstleniyor. Ahmet Ümit bu programda her bölümde başta İstanbul olmak üzere Türkiye’deki kentlerin gizli tarihlerine ışık tutuyor. Ayrıca öykülerinden yola çıkılarak televizyon dizileri ve sinema filmleri de yapılıyor. Uğur Yücel “Karanlıkta Koşanlar”, Cevdet Mercan da “Şeytan Ayrıntıda Gizlidir” isimli öykülerini diziye çevirdi. Yine polisiye romanlarından biri olan “Sis ve Gece” ise Turgut Yasalar tarafından sinemaya uyarlandı. Ahmet Ümit aynı zamanda Okan Üniversitesi’nde Danışma Kurulu üyeliği de yapmaktadır.

Ülkemizde polisiye roman alanında en bilinen yazarlardan biri olan Ahmet Ümit eserlerinde polisiye ve suç konularının yanı sıra derin sosyolojik çözümlemelere ve psikolojik tahlillere de yer vermektedir. Genel olarak İstanbul’da geçen romanlarında da Roma İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu’na ait tarihsel ve kültürel değerleri de metinlerin içine ustaca yerleştirmektedir. Ama bu tarih notlarını okuru bilgilendirmekten ziyade insan ruhunu tartışma amacıyla kullanmaktadır. Bunun sebebi ise Ahmet Ümit’in edebiyatın amacının insan ruhunu açıklamak olduğunu düşünmesidir. Yazılarının en önemli özelliği ise hızlı okunabilir ve anlaşılır olmasının yanında güçlü bir dile ve sağlam edebiyat estetiğine sahip olmasıdır. Eserlerinde büyük çoğunlukla ana karakter “Başkomser Nevzat”tır. Ahmet Ümit bu lakabı günlük hayatında ve sosyal medya da kullanmaktadır.

Eserleri

• Sokağın Zulası (1989)
  
• Çıplak Ayaklıydı Gece (1992)
  
• Bir Ses Böler Geceyi (1994)
  
• Masal Masal İçinde (1995)
  
• Sis ve Gece (1996)
  
• Başkomser Nevzat: Tapınak Fahişeleri (1997)
  
• Agatha’nın Anahtarı (1999)
  
• Kar Kokusu (1998)
  
• Patasana (2000)
  
• Kukla (2002)
  
• Beyoğlu Rapsodisi (2003)
  
• Aşk Köpekliktir (2004)
  
• Başkomser Nevzat: Çiçekçinin Ölümü (2005)
  
• Kavim (2006)
  
• Ninatta’nın Bileziği (2006)
  
• İnsan Ruhunun Haritası (2007)
  
• Olmayan Ülke (2008)
  
• Bab-ı Esrar (2008)
  
• İstanbul Hatırası (2010)
  
• Başkomser Nevzat 3: Davulcu Davut’u Kim Öldürdü? (2011)
  
• Sultanı Öldürmek (2012)
  
• Beyoğlu’nun En Güzel Abisi (2013)