Yüksek sorumluluk ve dikkat gerektiren bir meslek olan pilotluk, oldukça cazip, heyecan verici ve çok değer gören meslek grupları arasında yer alır. Peki, pilotların nasıl iş başına geçtiklerini hiç düşündünüz mü? Pilot olmak, bir CV gönderip iş görüşmesi yaparak kabul edilebileceğiniz mesleklerle kıyaslayınca biraz daha uzun bir yola çıkmayı gerektiriyor. Pilot olmaya karar verdikten sonra uzun bir sürece giriyorsunuz ve bir anlamda hedefinize yani pilot olmaya kendinizi adamanız gerekiyor.
Hem iyi çalışma koşulları hem de dolgun maaşıyla gençlerden büyük ilgi gören bir meslek haline gelen pilotluk, bu özellikleriyle artan bir rekabet alanına dönüşmeye başladı. Aslına bakarsanız, sadece istekli olmanız yeterli değil. Belli başlı şartlara uygun olmanız ve daha sonra kariyerin zorlu basamaklarını tırmanmaya başlamanız gerekiyor. Burada yıllardan bahsediyoruz! Bu yüzden bu işi isteyip istemediğinizden emin olmalısınız. Çok çalışır ve aşağıda yer vereceğimiz adımları sabırla takip ederseniz sonunda başarılı bir pilot olabilirsiniz.
Pilot, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından “hobi, hususi veya profesyonel olarak bir hava taşıtını kullanan, sevk ve idaresini üstlenen meslek grubunun genel adı” olarak tanımlanır. Bu tanımdan da anlaşılabileceği üzere hobi ya da hususi olarak ve profesyonel olmak üzere iki farklı türde pilot olmak mümkündür. İlk grup için hususi pilot lisansı almanız durumunda derhal uçuşa geçebilirsiniz. Diğer taraftan pilotluğu bir meslek olarak sürdürecekseniz hususi pilot lisansı için de gerekli olan eğitimden sonra bir de ticari seviyede lisans almak gerekiyor.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş olan Uçuş Eğitim Organizasyonları arasından sivil havacılık pilot eğitimleri alabilirsiniz. Bu okulların listesine Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilen Uçuş okulların listesine buradan ulaşabilirsiniz.
Pilot olmak istiyorum. Ne yapmalıyım?
Eğer kararınızda ısrarcı ve eminseniz ilk iş olarak fiziksel ve ruhsal açılardan sağlıklı olduğunuzu kanıtlamanız gerekiyor. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenecek bir birinci sınıf sağlık sertifikasına sahip olmak için kolları sıvayın. Bu sertifikaya sahip olduysanız daha sonradan da geliştirebileceğiniz bir bilgiye ihtiyacınız olacak: İngilizce. Pilot olmak için ileri derecede İngilizce bilmeniz gerekiyor. Bu iki öncelikli koşulu yerine getiriyorsanız mesleki eğitim aşamasına geçebilirsiniz. Pilot olarak bir uçuşa katılmak için askeriyeden gelmek, Sivil Havacılık Okulu mezunu olmak ya da başka bir alanda lisans eğitimi aldıktan sonra belli bir ücret karşılığında pilotluk eğitimi almalısınız. Bu eğitimlerin epey yüksek ücretli olduğunu hatırlatmak isteriz.
Askeri ya da sivil olmak üzere iki farklı alanda pilotluk mesleğini icra edebilirsiniz. Askeri pilot olmak isteyenlerin Hava Harp Okulu’nda 4 yıl süren bir eğitime katılmaları gerekir. Bu eğitimi başarıyla tamamladıktan sonra pilot adaylarının, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından açılan uzmanlık eğitimlerine katılmak ve belli araçlar ya da görevler üzerine kendilerini geliştirmesi beklenir. Bu eğitimleri tamamladıktan sonra öncelikle yardımcı pilot olarak bir süre deneyim elde eder ve sonrasında pilot olarak görevlerinin başına geçerler.
Hangi okulu seçeceğinize karar verirken ihtiyaçlarınızı ve bütçenizi göz önünde bulundurmanızda fayda var. Ruhsat sahibi tüm okullar pilot eğitimi vermek için yetkilidir. Okul seçerken okulun halihazırdaki öğrencilerinin ve mezunlarının sayısının yanı sıra mezun öğrencilerin hangi kurum ya da işletmelerde görev aldığı konusunda bilgi isteyebilirsiniz. Bunlara ek olarak elbette eğitmenler ve eğitim uçakları gibi ders materyalleri hakkında da ön bilgi edinmek faydalı olacaktır.
Pilotlar hangi alanlarda bilgi sahibidir?
Uzun süren eğitimler ve bu eğitimlerin ardından deneyim edinmek için geçen süreç içerisinde pilot adayları pek çok farklı alanda bilgi edinirler. Sürekli kendini geliştirmeyi ve sürekli eğitimi gerekli kılan pilotluk, öğrenme sürecinin asla sona ermediği bir meslektir.
Pilotluk eğitimi emniyet, aracın tanınması (oturuş ve sandalye ayarları, lövye, pedal, gaz kolu, göstergeler) ile başlar. Bunlar pilotluğa giden yolun ilk adımlarıdır. Daha sonra simülatörde deneme uçuşu gerçekleştirilir. Düz uçuş, dönüşler, tırmanış ve alçalış hareketlerinin nasıl uygulanacağı anlatılır ve denenir.
Pilot eğitimi uçuş teorisinden meteorolojiye, uçak sistemlerinden navigasyona, yönetmelik ve hava trafik kontrolü düzenlemelerinden fizyolojiye varana kadar pek çok alanda bilgi sahibi olması gerekir. Pilotların fizik kurallarını bilmesi ve zaman zaman uygulayabilmesi beklenir. Ayrıca sıradan bir insanla kıyasladığımızda pilotların hava durumları ve bu durumların nasıl etkileri olacağını bilmesi uçuş güvenliği bakımından önem taşır.
Elbette uçak sistemleri öncelikli olarak teknisyenlerin kontrolündedir. Ancak, pilotların da gerekli durumlarda müdahale edebilecek kadar dahi olsa uçak sistemlerini bilmesi gerekir. Pilot olmak için motor ve motor fonksiyonları konusunda belli bir seviyede bilgi edinilmelidir.
Pilot eğitimi harita ve çizelgelerin yalnızca okunmasını değil, hazırlanmasını da içerir. Bu süreç, özellikle güvenlik açısından çok önemlidir. Çünkü en ufak bir sapma ciddi sorunlara yol açabilir. Herhangi bir navigasyon arızası durumunda pilotun sakinliğini koruyarak en doğru işlemi yapmak için de yeterince donanımlı olması gerekir.
Kilometrelerce yükseklikte dev bir aracı kullanmak, çok sayıda kurala uymayı zorunlu kılar. Her uçuşta uyulması gereken geniş kapsamlı bir yönetmelik vardır. Uçuşların hukuki boyutunu oluşturan bu yönetmeliklere uçağın yasal bir şekilde kaldırılması ve hedefe indirilmesi için uyulması zorunludur. Özellikle tehlikeli madde taşıyan ve uluslararası uçuşlar gerçekleştiren pilotların kanunlara uyması konusunda yasal düzenlemeler daha da detaylanıp karmaşık bir hal alabilir.
Son olarak da pilotların elbette cerrahi uygulama yapması beklenmez. Ancak, acil durumlarda müdahale edebilmesi için ilk yardım ve uçuşun ya da yolcuların güvenliğini olumsuz yönde etkileyecek fizyolojik durumlar hakkında bilgi sahibi olması beklenir.
Pilot olarak iş bulmakta zorlanır mıyım?
Havayolu işletmeleri birçok farklı sektörde olduğu gibi üniversite mezunlarını tercih etse dahi, lise mezunlarının eğitimlerini başarıyla tamamlayarak en iyi firmalarda işe girme olanağı bulunur. Bu işletmeler pilotlar ile birlikte çalışmadan önce DLR adlı ya da muadili testlerin sonuçlarını göz önünde bulundururlar. Bu testlerden başarılı olmak için adaylar; görsel hafıza, duyu organları arasındaki koordinasyon, konsantrasyon, temel fizik kavramları, üç boyutlu düşünme, algılama hızı ve geçici bellek gibi kriterler üzerinden değerlendirilir. Bu özelliklerinizi geliştirerek en iyi havayolu işletmelerinde görev alma şansınızı büyük oranda arttırmayı başarabilirsiniz.
Havacılık sektörü, içine kapalı olmaktan ziyade tüm dünya milletlerinden insanlarla bir arada olmayı gerektirdiği için işe alımlarda İngilizce bilgisi de önemlidir. Bu nedenle pilotluk eğitimine verdiğiniz önemi İngilizce eğitiminize de vermeniz gerekir. Konuşma ve anlama konusunda ileri düzeyde İngilizce biliyor olmanız kariyer basamaklarını daha hızlı aşmanıza büyük oranda yardımcı olur.